21 تیر چطور عملکرد کارکنان خود را بسنجیم؟
ارزیابی عملکرد کارکنان (The performance evaluation of employees) یکی از جوانب حیاتی در مدیریت منابع انسانی است که با ارزیابی منظم آن، سازمانها میتوانند بهرهوری و کیفیت خدمات خود را بهبود بخشند.
امروز ما در مجله انیگما، قصد داریم، درباره مفهوم عملکرد کارکنان، ارزیابی آن، شاخصهای ارزیابی عملکرد کارکنان، نرم افزار ارزیابی عملکرد کارکنان نقاط قوت و ضعف ارزیابی عملکرد کارکنان و درنهایت، فرایند ارزیابی با هم صحبت کنیم. پس همراهمان باشید.
منظور از ارزیابی عملکرد کارکنان چیست؟
ارزیابی عملکرد کارکنان به فرآیندی اشاره دارد که در آن عملکرد کارکنان در سازمان مورد ارزیابی و اندازهگیری قرار میگیرد. این ارزیابی با استفاده از معیارها و هدفهای مشخصی انجام میشود.
هدف از ارزیابی عملکرد کارکنان چیست؟
هدف اصلی این فرآیند، شناسایی نقاط قوت و ضعف کارکنان، تعیین نیازمندیهای آموزشی و بهبود عملکرد آنهاست. ارزیابی عملکرد میتواند انگیزه و تعهد پرسنل را بیشتر کند و در نتیجه بهرهوری و کیفیت خدمات سازمان بهتر میشود.
از سوی دیگر، این فرآیند میتواند به رشد و پیشرفت حرفهای کارکنان کمک کند و در ارتقاء سازمان موثر باشد.
چرا ارزیابی عملکرد کارکنان اهمیت دارد؟
ارزیابی عملکرد کارکنان بهعنوان یکی از عوامل حیاتی در مدیریت منابع انسانی است. این فرآیند میتواند از جنبههای مختلف زیر اهمیت داشتهباشد:
نقاط قوت و ضعف کارکنان شناسایی میشود و در بهبود عملکرد آنها بسیار موثر است.
- باعث ایجاد انگیزه بیشتر در کارکنان میشود.
- به ارتقای تعهد و حس انگیزشی آنها کمک میکند و باعث پیشرفت حرفهای آنها میشود.
- همچنین به سازمانها کمک میکند تا بهبودهای لازم را در فرآیندها و سیستمهای خود ایجاد کنند و بهطور کلی بهرهوری و کیفیت خدمات خود را افزایش بخشند.
شاخص های ارزیابی عملکرد کارکنان چیست؟
شاخصهای ارزیابی عملکرد کارکنان معیارها و ابزارهایی هستند که برای اندازهگیری عملکرد کارکنان در سازمانها استفاده میشوند. این شاخصها عبارتند از:
1. تحقق اهداف؛
2. کیفیت کار انجامشده؛
3. تواناییها و مهارتها؛
4. میزان انگیزه و تعهد؛
5. همکاری و تعامل با دیگران؛
6. رفتار اخلاقی؛
7. رهبری و مدیریت زمان.
چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان میتواند با توجه به نوع فعالیت و سازمان متفاوت باشد.
ارزیابی عملکرد با استفاده از شاخصها، به سازمانها کمک میکند تا نقاطی که نیاز به بهبود بیشتر دارد را تشخیص دهند و تصمیمگیریهای مؤثرتر در زمینه پاداش، ترفیع یا آموزش و توسعه کارکنان داشتهباشند.
بهترین روشهای ارزیابی عملکرد کارکنان کدامند؟
ارزیابی عملکرد کارکنان یک فرآیند چندجانبه است و بسته به سازمان و شرایط خاص آن، روشهای مختلفی برای آن وجود دارد. در ادامه، به برخی از بهترین روشهای ارزیابی عملکرد کارکنان اشاره خواهیم کرد:
• مصاحبه و بحث؛
در این روش، کارفرما و کارمند بهطور مستقیم در مورد عملکرد و اهداف با هم بحث و ارزیابی میکنند. این روش فرصتی برای تبادل دوسویه و فیدبک فعال بین دوطرف است.
• روش ارزیابی توانمندیهای 360 درجه؛
در این شیوه، علاوه بر مدیران، همکاران، زیرمجموعهها و مشتریان هم در ارزیابی عملکرد شرکت میکنند. این روش، نقاط قوت و ضعف کارکنان را از دیدگاههای مختلف بررسی میکند.
• تعیین اهداف و معیارهای مشخص؛
با تعیین اهداف و معیارهای قابل اندازهگیری و مشخص، عملکرد کارکنان قابل ارزیابی میشود. این روش در بهبود و تعامل بین کارمندان و مدیران بسیار موثر است.
• استفاده از سیستمهای مدیریت عملکرد؛
استفاده از سیستمهای مدیریت عملکرد که شامل برنامهریزی، فیدبک، پیشرفت و پاداش است، روند ارزیابی را بهبود میبخشد و انگیزه و تعهد کارکنان را تقویت میکند.
• خودارزیابی؛
در این شیوه، کارکنان خود، عملکردشان را ارزیابی میکنند و نقاط ضعف و قدرت خود را مییابند.
• ارزیابی روزانه یا (Daily Check-ins).
با انجام گفتوگوهای مختصر و روزانه بین مدیران و کارکنان، عملکرد فردی مرور میشود و هر دو طرف، یعنی مدیر و کارمند متوجه انتقادها و نیازها میشوند.
نقاط قوت و ضعف ارزیابی عملکرد کارکنان
ارزیابی عملکرد کارکنان در سازمانها، مزایای مهمی دارد که در بهبود عملکرد سازمان بسیار موثر است. برخی از مزایا عبارتند از:
1. شناسایی نقاط قوت و ضعف:
ارزیابی عملکرد کارکنان به سازمانها کمک میکند تا نقاط قوت و ضعف کارکنان را شناسایی کرده و روی بهبود آنها تمرکز کنند. این امر امکان بهینهسازی توانمندیها و تواناییهای کارکنان را فراهم میکند.
2. افزایش انگیزه و تعهد:
ارزیابی عملکرد، به کارکنان اعتماد به نفس بیشتری میبخشد و انگیزه آنها را افزایش میدهد. همچنین، این فرآیند میتواند به تعهد کارکنان نسبت به سازمان و تلاش بیشتر آنها کمک کند.
3. ارتقای رشد حرفهای:
ارزیابی عملکرد به کارکنان فرصتی میدهد تا بهطور مداوم مهارتهایشان را بهبود بخشند. با شناخت نقاط ضعف خود، آنها میتوانند در زمینههای مورد نیاز آموزش ببینند و رشد حرفهای خود را با سرعت بیشتری طی کنند.
4. بهبود فرآیندها و سیستمها:
ارزیابی عملکرد به سازمانها امکان میدهد تا فرآیندها و سیستمهای خود را بهبود بخشند. با شناسایی نقاط ضعف و نیازهای کارکنان، سازمانها میتوانند تغییرات لازم ایجاد کرده و وضعیت سازمان را بهتر کنند.
5. افزایش بهرهوری:
با تمرکز بر بهبود عملکرد کارکنان، بهرهوری سازمانها افزایش مییابد. کارکنان با بالابردن کارایی و کیفیت کارشان، به تحقق اهداف سازمانی کمک میکنند و بهطورکلی عملکرد سازمان بهبود پیدا میکند.
در کنار مزایایی که ارزیابی عملکرد کارکنان دارد، این شیوه معایبی نیز ممکن است، داشتهباشد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
• تعصب و تبعیض؛
ارزیابی عملکرد ممکن است، به تعصب و تبعیض در ارزیابی کارکنان و تخصیص ناعادلانه پاداش و ترفیع کارمندان منجر شود و اعتماد کارکنان را به سیستم ضعیف کند.
• تأثیر محدودیتها؛
ارزیابی سیستم عملکرد ممکن است، تمرکزش روی چند شاخص محدود باشد و نتایج کیفی و غیرقابل اندازهگیری را نادیده بگیرد.
• فشار روانی؛
فرایند این ارزیابی ممکن است، که فشار روانی روی کارکنان داشتهباشد. افراد ممکن است، بهدلیل ترس از نتایج نامطلوب، استرس و اضطراب پیدا کنند و در نتیجه، عملکرد آنها تحت تأثیر این مسئله قرار بگیرد.
• تأثیر زمانی؛
فرایند ارزیابی عملکرد، میتواند زمانبر و پرمصرف باشد. تهیه گزارشها، مراجعهای پیدرپی و بحثهای مرتبط، میتواند منابع زمانی زیادی را از کارکنان و مدیران در بربگیرد که ممکن است، به کاهش تمرکز بر وظایف اصلی و تأخیر در پروژهها منجر شود.
• نفوذ سیاسی؛
در برخی سازمانها، عوامل سیاسی و روابط شخصی ممکن است، در فرایند ارزیابی عملکرد تأثیر بگذارند و ارزیابی ناعادلانه و مخرب بر سیستم عدالت سازمانی حکمفرما شود.
با در نظر گرفتن این معایب، سازمانها باید روشها و سیستمهای ارزیابی عملکرد را با دقت انتخاب کرده و تدابیر لازم را برای مقابله با معایب احتمالی اتخاذ کنند.
نکات مهم در ارزیابی عملکرد کارکنان
در این قسمت پنج نکته که در ارزیابی عملکرد کارکنان باید به آن توجه کنید را با شما در میان میگذاریم:
از نرمافزارهای مناسب ارزیابی کارکنان استفاده کنید؛
نرم افزار ارزیابی عملکرد کارکنان یک ابزار مناسب برای این امر است. از آنجاکه، پرسنل اطلاعات روزانه خود را در آن ثبت میکنند، میتوان از آنها برای ارزیابی استفاده کرد.
از شیوههای مختلف شاخص ارزیابی استفاده کنید؛
مدیران برای پاسخ پرسش “چگونه کارمندان را ارزیابی میکنید”؟، باید از چند شیوه شاخص همچون ارزیابی 360 درجه، ارزیابی مقایسهای، ارزیابی توصیفی و ارزیابی کارمندان با ثبت وقایع استفاده کنند.
به کارکنانتان نیز نتایج ارزیابی را اعلام کنید؛
گاهی مدیران نتایح ارزیابی عملکرد پرسنلشان را به خود آنها بازخورد نمیدهند که این کار اشتباه است. چون اگر کارمند شما کارش را خوب انجام دادهباشد، فیدبک شما به او انگیزه مضاعف میدهد.
در صورتیکه، عملکرد خوبی نداشته نیز میتوانید مشکلات مختلف که برخی از آنها میتواند شخصی باشد یا حجم کار و مسئولیت زیاد و عدم توانایی فرد در حل آنها و.. را با هم صحبت کنید و در صورت ممکن آنها را برطرف سازید.
ارزیابی عملکرد کارکنان یک امر همیشگی است؛
ارزیابی عملکرد پرسنل را نباید در بازههای زمانی طولانیمدت انجام دهید. یک مدیر موفق در حین کار و در روزهای عادی نیز عملکرد نیروهایش را ارزیابی میکند.
برای ارزیابی عملکرد کارکنانتان به تنهایی تصمیم نگیرید.
برای ارزیابی نیروهایتان از مدیران یا سرپرست بخشهای مختلف سازمانتان کمک بگیرید و خود به تنهایی این کار را انجام ندهید.
و اما در آخر…
در این مقاله سعی کردیم از صفر تا صد درباره ارزیابی عملکرد کارکنان با شما صحبت کنیم و هرآنچه لازم است، در این باره بدانید را با شما در میان بگذاریم.
«نرمافزار انیگما»، یک پلتفرم جامع و کاربردی است که کار با آن بسیار راحت و بیدردسر است. از این نرمافزار برای ارزیابی نیروهایتان نیز میتوانید استفاده کنید.
«انیگما» نخستین پلتفرم ارتقای کارایی سازمانی است که قابلیت نصب روی سرور داخل سازمان یا روی ابر دارد. این پلتفرم قابلیت سفارشسازی داشته و میتوانید آن را بدون مرز و محدودیت با قیمتی مناسب و ارزان از سرتاسر جهان تهیه کنید و به محیط کاری خود نظم بخشید.
کار با انیگما بسیار ساده و آسان است و آموزش کار با آن، به شیوههای مختلف حضوری، آنلاین یا آفلاین در دسترس شماست.
ما با کمک تیم پشتیبانیمان به شیوههای مختلف تلفن ویژه، ایمیل، ارسال تیکت و حضور فعال در تمامی شبکههای اجتماعی با کاربرانمان ارتباط داریم تا در صورت بروز مشکل، در کمترین زمان ممکن، پاسخگوی نیاز شما باشیم.