چند نوع سیستم مدیریت عملکرد داریم؟

04 مرداد چند نوع سیستم مدیریت عملکرد داریم؟

مدیریت عملکرد، انواع مختلفی دارد که هرکدام چارچوب‌های خاص خودش را دارد. اگر می‌خواهید بدانید کدام مدل مدیریت عملکرد برای سازمان شما مناسب است، ابتدا باید شناخت جامع و کاملی از انواع سیستم‌های مدیریت عملکرد داشته‌باشید.

ما در این مقاله از مجله انیگما، قصد داریم، درباره انواع مدیریت عملکردها با شما صحبت کنیم. همچنین درباره مزایا و معایب انواع مدل‌های مدیریت عملکرد و استفاده از نرم‌افزار منابع انسانی انیگما با شما گفت‌و‌گو خواهیم کرد. پس همچنان همراه‌مان باشید.

معرفی انواع سیستم‌های مدیریت عملکرد

مدیریت عملکرد فرآیندی است که برای ارزیابی و بهبود عملکرد کارکنان استفاده می‌شود. این شیوه به شما در تعریف، اندازه‌گیری و در نهایت دست‌یابی به استراتژی مناسب سازمان‌تان کمک می‌کند. مدیریت عملکرد، انواع مختلفی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

1. کارت امتیازی متوازن (The Balanced Scorecard)؛

(BSC)، یکی از انواع سیستم‌های مدیریت عملکرد است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا اهداف و استراتژی‌های خود را به صورت واضح و خلاصه بیان کنند. کارت امتیاز متوازن، چهار بعد کلیدی را در نظر می‌گیرد:

· مالی؛

این بخش، به بررسی عملکردهای مالی سازمان همچون سودآوری، رشد، درآمد و حاشیه سود می‌پردازد.

· مشتری؛

این بعد، نحوه عملکرد سازمان در مقابل مشتریان همچون رضایت، وفاداری و حفظ مشتری را اندازه‌گیری می‌کند.

· فرآیندهای داخلی؛

این قسمت، نحوه عملکرد سازمان در فرآیندهای کلیدی همچون نوآوری، بهره‌وری و کیفیت را اندازه‌گیری می‌کند.

· یادگیری و رشد.

این بخش، به بررسی سرمایه‌گذاری‌هایی که روی آموزش و توسعه افراد شده، می‌پردازد.

مهم‌ترین اجزای اصلی BSC

کارت امتیاز متوازن یا BSC از اجزای زیر تشکیل شده‌است:

1. اهداف: اهدافی روشن، واضح، مختصر و قابل اندازه‌گیری که سازمان به‌دنبال دست‌یابی به آن‌هاست.
2. اقدامات: کارهای مشخص، قابل اندازه‌گیری و دست‌یابی و مرتبط که سازمان برای رسیدن به آن‌ها در زمان معین باید وارد عمل ‌شود.
3. اندازه‌گیری‌ها: ابزاری مرتبط، دقیق و قابل اجرا که برای اندازه‌گیری پیشرفت استفاده می‌شوند.

 

2. مدیریت عملکرد سنتی(Traditional Performance Management)؛

مدیریت عملکرد سنتی به روش معمولی ارزیابی و ارزشیابی عملکرد کارکنان در سازمان‌ها گفته می‌شود.

این روش اغلب، شامل بازنگری‌های سالانه یا دوره‌ای عملکرد، توسط مدیران است و روی دستاوردها و نقاط ضعف گذشته تمرکز دارد.

مدیریت عملکرد سنتی از ارزیابی‌های کمی و کیفی برای تعیین رتبه‌بندی کارکنان و پاداش‌ها استفاده می‌کند.

با این‌حال، منتقدان باور دارند که نتیجه‌بخش بودن این روش، بسیار زمان‌بر است و ممکن است، روی رشد و انگیزه کارکنان آنچنان موثر نباشد.

مزایا و معایب مدیریت عملکرد سنتی

مدیریت عملکرد سنتی دارای مزایا و معایب مختلفی است که عبارتند از:

• یک‌پارچه و ساده است؛ به‌راحتی قابل درک و اجراست و نیازی به فناوری یا نرم‌افزارهای پیچیده ندارد.
• قابل اندازه‌گیری است؛ به‌آسانی می‌توان پیشرفت کارمندان را با آن در گذر زمان پیگیری کرد.
• متداول و رایج است و توسط بسیاری از سازمان‌ها استفاده می‌شود.

با این‌حال، مدیریت عملکرد سنتی معایبی نیز دارد که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• غیرمشارکتی است و کارمندان در تعیین اهداف و معیارهای خود نقشی ندارند.
• متمرکز بر گذشته است و پرسنل را فقط برای عملکرد گذشته خود ارزیابی می‌کند.
• غیرانگیزشی است و کارکنان را به بهبود عملکرد خود تشویق نمی‌کند.

 

3. مدیریت براساس هدف (MBO)؛

یکی دیگر از انواع مدل‌های مدیریت عملکرد، شیوه MBO است که براساس 2 تا 6 هدف سازمانی ایجاد شده‌است. این شیوه مدیریت عملکرد روی اهداف و نتایج تمرکز دارد.

درMBO کارمندان با مدیر خود همکاری می کنند تا اهدافی را برای دوره زمانی مشخص تعیین کنند. سپس کارمندان برای دست‌یابی به اهداف خود مسئول هستند و در طول دوره برای اطمینان از پیشرفت، بازخورد دریافت می‌کنند.

این شیوه یک سیستم مدیریت عملکرد موثر است. چون روی اهداف و نتایج تمرکز دارد و به کارمندان کمک می کند تا برآنچه مهم است، تمرکز کنند.

مهم‌ترین مزایای استفاده از MBO

• MBO تمرکز روی اهداف و نتایج دارد و به کارمندان کمک می‌کند تا روی موارد مهم تمرکز کنند و پیشرفت خود را در گذر زمان پیگیری کنند.
• MBOموجب افزایش انگیزه کارمندان می‌شود. چون پرسنل احساس می‌کنند، کنترل بیشتری روی کار خود دارند و متوجه تأثیر کارشان بر سازمان می‌شوند.
• MBO در افزایش رضایت شغلی نیز موثر است. چون کارمندان احساس ارزشمند بودن می‌کنند.
• MBO در افزایش بهره‌وری کارمندان نیز موثر است. چون به آنها کمک می‌کند تا روی موارد و مشکلات مهم‌تر تمرکز کنند و راندمان بهتری داشته‌باشند.

اگر به‌دنبال یک سیستم مدیریت عملکرد موثر هستید، MBOگزینه عالی است. این سیستم می‌تواند به سازمان‌ها در تمامی اندازه‌ها کمک کند تا عملکرد خود را بهبود بخشند.

4. مدیریت عملکرد مشارکتی (Collaborative Performance Management)؛

مدیریت عملکرد مشارکتی یا (CPM) یکی از انواع مدل‌های مدیریت عملکرد کارکنان است که در آن پرسنل، به‌صورت فعال در تعیین اهداف خود شرکت می‌کنند و به‌طور مشترک با مدیران به تعیین شاخص‌ها و ارزیابی عملکرد می‌پردازند.

این رویکرد، احساس مسئولیت و انگیزه کارکنان را افزایش داده و باعث بهبود همکاری و تعامل بین کارمندان و مدیران می‌شود. همچنین CPM به ارتقاء فرآیندهای ارزیابی، بازخورد مداوم و رشد حرفه‌ای کارکنان کمک می‌کند.

بارزترین مزایا و معایب مدیریت عملکرد مشارکتی

همانطور که اشاره شد، CPM هم یکی از انواع سیستم‌های مدیریت عملکرد است که بر مشارکت کارمندان در فرآیند مدیریت عملکرد تمرکز دارد. این شیوه نیز همچون سایر مدل‌های مدیریت عملکرد، معایب و مزایایی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

• در افزایش انگیزه کارمندان موثر است. چون افراد احساس می‌کنند، در فرآیند مدیریت عملکرد نقش دارند و به آنها اهمیت داده می‌شود.
• در بهبود رضایت شغلی کارمندان موثر است. چون افراد احساس می‌کنند، به آنها احترام گذاشته می‌شود و فرصتی برای رشد و پیشرفت دارند.
• عملکرد کلی سازمان بهتر می‌شود، چون انگیزه، رضایت شغلی و مشارکت کارمندان افزایش می‌یابد.

برخی از معایب CPM نیز عبارتند از:

• به دلیل مشارکت بیشتر کارمندان و مدیران، زمان‌بر بوده و راهی دشوار است.
• ممکن است؛ به‌دلیل اختلاف نظر کارمندان و مدیران در مورد اهداف، معیارها یا بازخوردها دچار تعارض شوند.

 

5. مدیریت عملکرد 360 درجه (360-Degree Performance Management)؛

مدیریت عملکرد 360 درجه، یکی دیگر از انواع سیستم‌های مدیریت عملکرد است که در آن، علاوه‌بر مدیران، همکاران همان سطح، زیردستان و حتی مشتریان و همکاران خارجی نیز نظر خود را در مورد عملکرد فرد می‌گویند.

این روش ارزیابی، باعث افزایش شفافیت و ارزیابی جامع‌تر نسبت به عملکرد فرد می‌شود و به کارکنان اطلاعات مفیدی درباره نقاط قوت و ضعف خود ارائه می‌دهد. همچنین، این روش باعث افزایش درک و همکاری میان اعضای سازمان می‌شود و بهبود عملکرد کلی شرکت را بهتر می‌کند.

مهم‌ترین مزایا و معایب عملکرد 360 درجه.

• این رویکرد، دیدگاه گسترده‌تری دارد و امکان ارزیابی عملکرد فرد از طریق نظرات مختلف مدیران، همکاران، زیردستان و مشتریان وجود دارد.
• با توجه به مشارکت مختلف افراد، بازخورد‌ها دقیق‌تر و شفاف‌تر خواهند‌بود و کارکنان می‌توانند نقاط قوت و ضعف خود را بهتر درک کنند.
• ارزیابی‌های 360 درجه به کارکنان فرصت رشد و توسعه می‌دهد.
• مشارکت در فرآیند ارزیابی و ارائه بازخورد به همکاران، احساس تعلق و انگیزه کارکنان را بالا می‌برد.

مدیریت عملکرد 360 درجه، معایبی نیز دارد که عبارتند از:

• پیچیدگی زیاد دارد؛
• ممکن است، افراد نسبت به ارزیابی 360 درجه مقاومت داشته‌باشند؛
• زمان‌بر است؛
• نیاز به حفظ حریم خصوصی دارد.

و اما در آخر…

در این مقاله سعی کردیم درباره انواع سیستم‌های مدیریت عملکرد، مزایا و معایب هرکدام با شما صحبت کنیم.

در دنیای مدرن امروزی، نرم‌افزارهای متنوعی وجود دارد که می‌تواند در جهت مدیریت عملکرد کارمندان به شما کمک کند، یکی از آن‌ها «انیگما» است.

انیگما نخستین پلتفرم ارتقای کارایی سازمانی است که قابلیت نصب روی سرور داخل سازمان یا روی ابر دارد. این پلتفرم قابلیت سفارش‌سازی داشته و می‌توانید آن را بدون مرز و محدودیت با قیمتی مناسب و ارزان از سرتاسر جهان تهیه کنید و به محیط کاری خود نظم بخشید.

کار با انیگما بسیار ساده و آسان است و آموزش کار با آن، به شیوه‌های مختلف حضوری، آنلاین یا آفلاین در دسترس شماست. ما با کمک تیم پشتیبانی‌مان به شیوه‌های مختلف تلفن ویژه، ایمیل، ارسال تیکت و حضور فعال در تمامی شبکه‌های اجتماعی با کاربران‌مان ارتباط داریم تا در صورت بروز مشکل، در کمترین زمان ممکن، پاسخ‌گوی نیاز شما باشیم.

منبع: clearpointstrategy