انواع سیستم پاداش در مدیریت منابع انسانی

04 مرداد انواع سیستم پاداش در مدیریت منابع انسانی

وقتی در مورد پاداش صحبت می‌کنیم، اولین چیزی که به ذهن‌مان خطور می‌کند، پاداش‌های مالی است؛ اما، پرداخت‌های مبالغ مالی، تنها بخشی از انواع پاداش‌هاست که در شرکت‌ها از آن استفاده می‌شود.

ما در مجله انیگما، قصد داریم درباره انواع سیستم‌های پاداش مدیریت منابع‌انسانی با شما صحبت کنیم. پس همچنان همراه ما باشید.

تعریف پاداش چیست؟

پیش از آنکه درباره انواع پاداش‌ها (Types of reward systems) صحبت کنیم، ابتدا باید بدانیم، مفهوم پاداش چیست؟

پاداش یک مزیت یا مزایایی است که به دلیل انجام عملکرد خوب یا دست‌یابی به اهداف تعیین‌شده به افراد داده می‌شود. این مزایا می‌توانند مالی یا غیرمالی باشند و هدف آن‌ها افزایش انگیزه و تعهد کارمندان، بهبود عملکرد و حفظ و ترویج فعالیت‌های مثبت در سازمان است.

پاداش چند نوع است؟

پاداش به‌صورت کلی به دو نوع بیرونی و داخلی تقسیم می‌شود که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

1.  پاداش بیرونی؛

پاداش بیرونی به هرگونه پاداش یا انگیزه‌ای گفته می‌شود که از خارج سازمان یا از فرد دیگری به کارکنان یا افراد اهدا می‌شود. این نوع پاداش می‌تواند به‌صورت مالی یا غیرمالی باشد و به‌صورت مستقیم از طرف سازمان یا اشخاص دیگر به کارکنان یا افراد داده می‌شود.

به‌عنوان مثال، پاداش‌های مالی مانند حقوق اضافی، ترفیع، و پاداش‌های غیرمالی همچون برنامه‌های تشویق و تجلیل، گواهی‌نامه‌ها، هدایا، مرخصی‌های اضافی و برنامه‌های تشویقی دیگر.

2.  پاداش‌های درونی؛

پاداش درونی به معنای انگیزه و خشنودی درونی است که افراد از انجام کارها، دست‌یابی به اهداف یا عملکرد خود کسب می‌کنند.

این نوع پاداش، اغلب از درون فرد نشات می‌گیرد و احساس رضایت، افتخار، خودانگیختگی و رشد حرفه‌ای را به همراه دارد. افرادی که با پاداش درونی مواجه هستند، به عملکرد خود اطمینان بیشتری دارند و برای خودشکوفایی به تشویق‌های خارجی نیاز کمتری دارند.

 

طراحی انواع سیستم پاداش

سیستم‌های پاداش به‌صورت‌های مختلف طراحی می‌شود که در این قسمت سعی می‌کنیم، آن‌ها را معرفی کنیم:

1. جوایز و پاداش‌های کوچک؛

جایزه‌های کوچک اغلب توسط یک همکار به دیگری به مناسبت تشکر از مشارکت در پروژه و … داده می‌شود.اهدای یک کادوی کوچک به دلیل کار سخت و متعهدانه کارمند، موجب ایجاد یک محیط کاری مثبت و حمایت‌کننده می‌شود.

در انتخاب جایزه و پاداش کوچک به افراد پیشنهاد می‌شود به نکات زیر توجه کنید:

• متناسب با کارمندان خود انتخاب کنید؛
• متناسب با ارزش و شأن کارمندتان باشد؛
• جایزه یا پاداش به طور منظم داده شود؛
• به‌صورت خاص برای کارمندان طراحی می‌شود و همگی یکسان نیست.

2. تشکر کتبی؛

تجلیل کارمندان همیشه به‌صورت انواع پاداش‌های مالی نیست، گاهی یک تشکر کتبی که نشان از قدردانی دارد، نیز بسیار لذت‌بخش خواهد بود. تشکر کتبی را می‌توان به صورت‌های مختلف ایمیل، تقدیرنامه، نامه مکتوب در اختیار کارمندان گذاشت.

3. تمجید شفاهی؛

تمجید شفاهی نیز نوعی دیگر از انواع پاداش‌هاست که به خوشامدگویی، ارجاع و تشویق به شیوه‌ی شفاهی و بازخورد مثبت اشاره می‌کند.

این اقدام می‌تواند شامل تشکر، تعریف کارهای خوب یا کارآمد، تمجید از تلاش‌ها و دستاوردهای فرد یا گروه باشد.

تمجید شفاهی از نظر روان‌شناختی اثر مثبتی دارد و افراد را به انجام بهتر و موفقیت بیشتر در کار تشویق می‌کند. در تمجید و تشویق به نکات زیر توجه کنید:

• خاص باشید. به جای گفتن “کار خوبی انجام دادی”، به‌طور خاص به کاری که کارمند انجام داده، اشاره کنید.
• هر چه زودتر کارمند را تحسین کنید، تأثیر بیشتری دارد.
• صادق باشید. فقط وقتی از کار کارمند قدردانی می‌کنید، او را تحسین کنید.
• تمجید را شخصی کنید و آن را به کارمند خاص اختصاص دهید.
• مثبت باشید و روی نقاط قوت کارمند تمرکز کنید.

4. جشن ورود؛

جشن ورود به معنای مراسم یا مهمانی‌ است که برای استقبال و خوشامدگویی به شخصی یا گروهی تازه‌وارد، برگزار می‌شود. این مراسم، یکی دیگر از انواع سیستم‌های پاداش است که اغلب شرکت‌ها پس از پروسه سخت مصاحبه و آزمون ورودی و .. برای همکاران جدید برگزار می‌کنند.

هدف اصلی جشن ورود، ایجاد احساس خوشایند به فرد یا گروهی است که به جمع ملحق شده‌اند و ایجاد ارتباطات مثبت بین اعضای جامعه یا سازمان.

5. برگزاری تولدها؛

تولد برای اغلب افراد یک مناسبت خاص است. اگر کارمندان شما بیشتر طول روز را در شرکت به سر می‌برند، پیشنهاد می‌شود به‌عنوان تجلیل و قدردانی از تلاش‌هایشان در شرکت، برای‌شان جشن تولد بگیرید.

6. قدردانی در روز کارمند؛

از جمله انواع سیستم پاداش که بسیار ساده و قدیمی نیز هست، برگزاری مراسم قدردانی در روز کارمند است.

در این روز، اغلب پاداش‌های مالی یا غیرمالی به کارکنان اهدا می‌شود و تجلیل‌ و تقدیر صورت می‌گیرد. روز کارمند، یک فرصت عالی برای افزایش انگیزه و ایجاد ارتباط مثبت بین مدیران و کارکنان است.

7. اتمام پروژه؛

پاداش اتمام پروژه، یکی دیگر از انواع سیستم پاداش است که به دو صورت مالی و غیرمالی به کارمندان پرداخت می‌گردد.

این پاداش‌ها اغلب زمانی‌که پروژه به‌موقع تکمیل می‌شود، بهره‌وری بالاست، کیفیت کار بسیار مناسب بوده و دست‌یابی به هدف‌های مشخص پروژه محقق شده‌است، اتفاق می‌افتد.

پاداش اتمام پروژه، به انگیزه و احساس ارزشمندی کارکنان برای تحقق هدف‌های پروژه کمک می‌کند و از آن‌ها تشکر و تجلیل می‌کند.

8. پاداش های فصلی؛

پاداش‌های فصلی به معنای ارائه پاداش‌های مالی یا غیرمالی به کارکنان در طول فصل‌های سال است و اغلب، پاداش‌های مبتنی بر عملکرد و اجرای موفق کارکنان است که در طول هر فصل اندازه‌گیری و اهدا می‌شوند.

این اقدام برای تشویق به کارکرد بهتر، تحقق هدف‌ها و موفقیت‌های فصلی و ارتقاء عملکرد افراد و تیم‌ها در مدت زمان مشخص فصل انجام می‌شود.

9. جشن پایان سال؛

پاداش جشن آخر سال به معنای ارائه پاداش‌های مالی یا غیرمالی به کارکنان یا تیم‌ها به مناسبت پایان سال مالی است.

این نوع پاداش‌ها اغلب به‌عنوان تجلیل و تشکر از تلاش‌ها و عملکرد کارکنان در طول سال قبل، اهدا می‌شوند و به کارمندان برای سال آینده انگیزه می‌دهد.

10. جشن سالگرد ورود به شرکت.

جشن سالگرد ورود به شرکت، یکی دیگر از انواع سیستم پاداش است که اغلب در سالگرد ورود کارکنان به شرکت برگزار می‌شود و به مناسبت مرور یک سال از زمان شروع فعالیت آن‌ها در سازمان، جشن تشکر و تجلیل برگزار می‌شود.

این رویداد با همکاری تیم‌ها و مدیران برگزار می‌شود و برای کارکنان تجربه‌ای مثبت و به یادماندنی ایجاد می‌کند.

و اما در آخر…

در این مقاله سعی کردیم درباره انواع پاداش‌ها با شما صحبت کنیم. نرم‌افزارهای منابع انسانی همچون «انیگما» نیز می‌توانند در مدیریت پاداش‌ها، تعیین و پرداخت حقوق و دستمزد و … به‌راحتی به شما کمک کنند.

انیگما، نخستین پلتفرم ارتقای کارایی سازمانی است که قابلیت نصب روی سرور داخل سازمان یا ابر دارد. کار با آن بسیار ساده و آسان است. این پلتفرم دارای انواع پشتیبانی به‌صورت، تلفن ویژه، ایمیل و ارسال تیکت است و در صورت بروز مشکل، در کمترین زمان ممکن، قادر است، پاسخ‌گوی نیاز شما باشد.